Czy wada wzroku może się cofnąć?

Wiele osób zadaje sobie pytanie: czy wzrok może się polepszyć samoistnie? Czy istnieje szansa na cofnięcie wady wzroku, bez interwencji chirurgicznej czy stosowania okularów lub soczewek? Choć w praktyce większość wad refrakcji jest trwała i wymaga korekcji, medycyna zna przypadki, gdy wada wzroku może się cofnąć – częściowo lub czasowo. Dotyczy to zwłaszcza najmłodszych pacjentów, u których układ wzrokowy dopiero się kształtuje. Dowiedz się, która wada wzroku się cofa, od czego to zależy i kiedy warto rozważyć leczenie.

Która wada wzroku się cofa?

Pytanie „jaka wada wzroku się cofa”, nie ma jednoznacznej odpowiedzi – wszystko zależy od wieku pacjenta, przyczyny wady oraz jej zaawansowania. U dzieci, szczególnie w wieku przedszkolnym, może dojść do sytuacji, gdy pozornie zdiagnozowana wada wzroku znika w ciągu kilku miesięcy. Dzieje się tak często w przypadku łagodnej nadwzroczności (dalekowzroczności), gdy gałka oczna wydłuża się wraz z rozwojem dziecka, korygując układ optyczny oka. W niektórych przypadkach również wada wzroku minus (czyli krótkowzroczność) może ulec lekkiej poprawie – szczególnie w okresie dojrzewania lub w późniejszym wieku.

Wśród rodzajów najczęstszych wad wzroku, najczęściej pojawiają się krótkowzroczność, nadwzroczność i astygmatyzm – i to właśnie w tych grupach można zaobserwować największą zmienność wartości dioptrii w czasie. Czy to oznacza, że minusowa wada wzroku może się cofnąć? Pojawiają się takie przypadki, ale są one stosunkowo rzadkie i nie zawsze wynikają z realnej poprawy, lecz z chwilowej zmiany napięcia soczewki oka lub błędu pomiaru. Na pytanie „czy minusy się cofają” odpowiemy więc: tak, ale tylko czasami i nie zawsze na stałe.

W jaki sposób wada wzroku może się cofnąć?

Do cofnięcia wady wzroku może dojść w wyniku naturalnego rozwoju organizmu – szczególnie u dzieci i młodzieży. W tym okresie dochodzi do zmian w długości gałki ocznej, elastyczności soczewki oraz w zdolności ogniskowania obrazu na siatkówce oka. U najmłodszych pacjentów czasem pojawiają się objawy krótkowzroczności, które w późniejszych latach ustępują samoistnie.

Innym przykładem może być sytuacja, w której wcześniejsza wada wzroku była wynikiem zmęczenia oka, stresu, cukrzycy lub farmakoterapii. W takim przypadku mamy do czynienia nie z prawdziwą wadą refrakcji, lecz z przejściowym zaburzeniem widzenia, które ustępuje po leczeniu pierwotnej choroby.

Z kolei u osób starszych, u których rozwija się zaćma, możliwe jest wystąpienie zjawiska tzw. „drugiej młodości wzroku”. Zmieniająca się struktura soczewki oka może czasowo poprawić widzenie z bliska u osób z prezbiopią, ale nie oznacza to rzeczywistego cofnięcia wady – jest to raczej objaw towarzyszący rozwijającej się chorobie.

Czynniki wpływające na cofanie się wad wzroku

Choć pełne cofanie się wad wzroku jest rzadkie, istnieje szereg czynników, które mogą mieć na to wpływ. Należą do nich:

Wiek

Największe zmiany zachodzą u dzieci i nastolatków. Wraz z rozwojem oka, możliwe jest ustąpienie wady o małej wartości.

Styl życia

Odpowiednia higiena wzrokowa, ograniczenie czasu spędzanego przed ekranem, przerwy w pracy z bliska, zdrowa dieta i aktywność fizyczna mogą sprzyjać utrzymaniu dobrej kondycji wzroku.

Dziedziczność

Skłonność do występowania lub cofnięcia wady wzroku może być uwarunkowana genetycznie.

Choroby towarzyszące

Wspomniana cukrzyca, jaskra, nadciśnienie tętnicze czy choroby neurologiczne mogą powodować zmiany w refrakcji, a ich leczenie wpływa na objawy wzrokowe.

Noszenie odpowiednich okularów

Zbyt mocna lub zbyt słaba korekcja może nie tylko nie pomagać, ale i pogarszać stan wady wzroku. Z tego powodu korygowanie powinno być zawsze poprzedzone profesjonalnym badaniem. Wśród działań pomocniczych coraz częściej mówi się też o hamowaniu progresji krótkowzroczności – szczególnie u dzieci. Stosuje się w tym celu np. atropinę w niskich stężeniach, specjalne soczewki kontaktowe ortokorekcyjne lub szkła okularowe kontrolujące wzrost gałki ocznej.

Cofanie się wad wzroku a ich leczenie

Choć spontaniczne cofanie się wady to zjawisko stosunkowo rzadkie, nowoczesna medycyna oferuje szereg metod korekcji, które pozwalają na trwałe zlikwidowanie problemu. Najpopularniejszą jest dziś laserowa korekcja wzroku – bezpieczna i skuteczna procedura, która w ciągu kilkunastu minut może trwale skorygować najczęściej występujące wady wzroku, w tym krótkowzroczność, dalekowzroczność i astygmatyzm. Zabieg ten polega na modelowaniu układu optycznego oka, dzięki czemu promienie światła trafiają na odpowiednie miejsce na siatkówce, tworząc ostry obraz. To rozwiązanie dla osób dorosłych, których wada się ustabilizowała.

Inną metodą są soczewki kontaktowe lub nowoczesne okulary, które oferują wysoki poziom bezpieczeństwa i komfortu. Nowe technologie – jak np. progresywne szkła dla pacjentów z prezbiopią – umożliwiają ostre widzenie na różne odległości, nawet przy złożonych wadach refrakcji.

Czy wady wzroku się cofają? Zwykle nie – a jeśli tak, to w bardzo ograniczonym zakresie. U dzieci możliwe jest cofnięcie wady wzroku wraz z rozwojem gałki ocznej, u dorosłych czasem obserwuje się niewielkie poprawy, ale najczęściej wymagane jest stałe korygowanie. Jeśli zastanawiasz się, jak pomóc swoim oczom, najlepiej skonsultować się ze specjalistą i dobrać najlepszą formę korekcji, zamiast liczyć na cud. W Okularium oferujemy kompleksowe wsparcie w zakresie rozpoznania wady wzroku, noszenia okularów i dopasowania soczewki, niezależnie od rodzaju Twojej wady wzroku.