Czy światło UV jest szkodliwe dla twoich oczu?

  • 10 lutego 2025

Światło ultrafioletowe to niewidzialna forma promieniowania, która dociera do ziemi wraz z promieniowaniem słonecznym. Chociaż większość osób kojarzy promieniowanie UV głównie z opalaniem i ochroną skóry przed poparzeniami, nie każdy zdaje sobie sprawę, jak wielki wpływ mają promienie UV na oczy. Niewłaściwa ochrona przed promieniowaniem ultrafioletowym może prowadzić do poważnych uszkodzeń wzroku. Dzisiaj przyjrzymy się, jak promieniowanie UV wpływa na oczy oraz jak się przed nim skutecznie chronić.

Światło UV - Jak wpływa na oczy?

Promieniowanie UV oddziałuje na różne części oka, w tym na rogówkę, soczewkę i siatkówkę. Dzieli się na trzy kategorie: UVA, UVB i UVC. Spośród nich typ UVC jest najbardziej niebezpieczny dla zdrowia, jednak większość tego promieniowania jest pochłaniana przez atmosferę Ziemi. Największy wpływ na ludzkie oczy mają UVA i UVB.

  • Promienie UVA docierają głęboko do tkanki oka, mogą powodować uszkodzenia soczewki oraz przyczyniać się do rozwoju zaćmy.
  • romieniowanie UVB ma większy wpływ na powierzchnię oka, przyczyniając się do poparzeń rogówki i innych stanów zapalnych.

Warto pamiętać, że promieniowanie UV może przyspieszać rozwój zwyrodnienia plamki żółtej, które jest jedną z głównych przyczyn ślepoty u osób starszych. Dodatkowo długotrwała ekspozycja na promienie UV może doprowadzić do poważnych uszkodzeń wzroku, w tym także tych całkowicie nieodwracalnych.

Czym jest światło UV?

Światło UV to niewidzialna część promieniowania słonecznego, mająca długość fali krótszą, niż światło widzialne, ale dłuższą niż promienie rentgenowskie. Dzieli się na trzy rodzaje:

  • UVC – najbardziej niebezpieczne dla człowieka, ale zatrzymywane przez atmosferę,
  • UVB – dociera do powierzchni Ziemi i może powodować oparzenia skóry oraz uszkodzenia oka,
  • UVA – przenika najgłębiej w tkanki, a długotrwała ekspozycja na to promieniowanie może prowadzić do uszkodzeń skóry i oczu.

Chociaż oczy zostały wyposażone przez naturę w pewne naturalne systemy ochronne przed światłem UV, takie jak barwniki pochłaniające część promieniowania, nie są one wystarczające, aby uchronić je przed szkodliwymi skutkami promieniowania UV, zwłaszcza przy długotrwałej ekspozycji na słońce. W takim razie, jak ustrzec się przed groźnymi skutkami działania promieniowania UV?

Jak chronić oczy przed UV?

Na zgubne działanie słońca Twoje oczy są narażone tak naprawdę przez cały rok. Warto pamiętać o ich ochronie nie tylko podczas letniego plażowania. Oto kilka podstawowych zasad, które pomogą ci zapobiec szkodliwym skutkom promieniowania UV.

Noszenie okularów przeciwsłonecznych

Aby chronić oczy przed szkodliwym promieniowaniem UV, najważniejsze jest stosowanie odpowiednich okularów przeciwsłonecznych. Wybierając okulary, warto zwrócić uwagę na to, czy posiadają wysoki filtr UV, który chroni przed promieniami UVA i UVB. Pamiętaj, by zamawiać okulary z filtrem UV wyłącznie w salonie optycznym – modele dostępne w odzieżowych sieciówkach lub drogeriach najczęściej nie posiadają certyfikatów potwierdzających skuteczność szkieł. Takie okulary mogą przynieść Ci więcej szkody niż pożytku!

Soczewki kontaktowe z filtrem UV

Jeśli nosisz soczewki kontaktowe, upewnij się, że są one wyposażone w filtry UV, które chronią twoje oczy przed szkodliwym promieniowaniem.

Soczewki fotochromowe

Alternatywą dla okularów przeciwsłonecznych są tzw. Fotochromy. Te soczewki automatycznie dostosowują się do intensywności promieniowania UV, ciemniejąc w jasnym świetle i rozjaśniając w ciemniejszym otoczeniu. Są to świetne rozwiązania dla osób noszących okulary korekcyjne, spędzających dużo czasu na świeżym powietrzu.

Ochrona także zimą

Promieniowanie UV jest równie szkodliwe zimą. Czy wiesz, że śnieg odbija do 80% promieniowania słonecznego? Nawet w zimowe dni warto nosić okulary przeciwsłoneczne.

Unikaj nadmiernej ekspozycji na słońce

Staraj się unikać bezpośredniego wystawiania oczu na słońce w godzinach największej intensywności promieniowania (między 10:00 a 16:00), zwłaszcza latem.

Dolegliwości spowodowane przez światło UV

Nadmierna ekspozycja na promienie UV może prowadzić do różnych dolegliwości oczu, w tym tych bardzo poważnych. Zaliczają się do nich m.in.:

Słoneczne uszkodzenie rogówki

Znane również jako fotokeratyt, jest to stan, w którym dochodzi do poparzenia rogówki przez nadmierną ekspozycję na promieniowanie UV. Objawia się silnym bólem oczu, zaczerwienieniem, uczuciem piasku pod powiekami oraz wrażliwością na światło.

Zaćma

To choroba polegająca na zmętnieniu soczewki oka, co prowadzi do stopniowego pogorszenia się wzroku. Długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV jest jednym z czynników ryzyka rozwoju zaćmy.

Zwyrodnienie plamki żółtej

To poważna dolegliwość, która może doprowadzić do utraty widzenia centralnego. Promieniowanie UVA jest jednym z czynników przyczyniających się do rozwoju tego schorzenia.

Skrzydlik

Inaczej narośle powstające na powierzchni oka, które mogą się pojawić w wyniku długotrwałego narażenia na promieniowanie słoneczne.

Jak leczyć dolegliwości spowodowane przez światło UV?

Leczenie uszkodzeń oczu spowodowanych przez promieniowanie UV zależy od rodzaju i stopnia zaawansowania dolegliwości. W razie potrzeby można posiłkować się metodami takimi, jak:

  • Krople nawilżające – w przypadku podrażnienia oczu lub uczucia suchości spowodowanego promieniowaniem UV, krople nawilżające mogą pomóc złagodzić objawy.
  • Krople przeciwzapalne – w poparzeniu rogówki lub stanach zapalnych lekarz może zalecić krople o działaniu przeciwzapalnym, które pomogą zmniejszyć obrzęk i ból.
  • Leczenie chirurgiczne – w zaawansowanych dolegliwościach takich jak zaćma czy zwyrodnienie plamki żółtej, konieczne może być leczenie operacyjne. W przypadku zaćmy, usunięcie naturalnej soczewki i wszczepienie sztucznej.

Mity o świetle UV

Istnieje wiele mitów dotyczących promieniowania UV i jego wpływu na oczy. Oto kilka z nich:

Mit 1: promieniowanie UV jest groźne tylko latem

W rzeczywistości promieniowanie UV jest szkodliwe przez cały rok, nawet w pochmurne dni. Zimą promienie UV odbijają się od śniegu, co dodatkowo zwiększa ich wpływ na oczy.

Mit 2: ciemniejsze szkła w okularach chronią lepiej

To nie kolor szkieł chroni przed promieniowaniem UV, ale specjalne filtry UV! Ciemne okulary bez filtra UV mogą wręcz szkodzić, ponieważ rozszerzają źrenice, co pozwala na większe przedostawanie się promieniowania do oka.

Mit 3: ciemne oczy nie potrzebują ochrony

To prawda, że jasne (niebieskie, zielone) oczy są bardziej podatne na promieniowanie UV, jednak jest ono groźne także dla posiadaczy ciemnych tęczówek.

Proste metody dbania o oczy na co dzień uchronią Cię przed szkodliwym działaniem promieni UV. Pamiętaj także o regularnych badaniach okulistycznych – kontrolowanie stanu oczu to jeden z najistotniejszych filarów ich zdrowia.

Umów bezpłatne badanie wzroku

  • Wybierz dogodny dla siebie termin i skorzystaj z pomocy świetnych specjalistów.
  • Bezpłatne badanie wzroku.
  • 32 salony w województwach: Mazowieckie, Lubelskie, Podlaskie, Podkarpackie, Świętokrzyskie.

umów na badanie