Alergiczne zapalenie spojówek - kiedy występuje i jakie są objawy?

Alergiczne zapalenie spojówek to jedna z najczęstszych reakcji uczuleniowych dotyczących oczu. Jej typowe objawy to zaczerwienienie, łzawienie czy świąd spojówek. Reakcja organizmu pojawia się w kontakcie alergenem, najczęściej pyłkami roślin, sierścią zwierząt lub kurzem. Przyjrzyjmy się dokładniej, czym charakteryzuje się alergiczne zapalenie spojówek, jakie są jego symptomy oraz jak powinno wyglądać jego leczenie.

Alergiczne zapalenie spojówek - czym różni się od zwykłego?

Alergiczne zapalenie spojówek różni się od klasycznego bakteryjnego czy wirusowego zapalenia przede wszystkim przyczyną. Podczas gdy w innych przypadkach zapalenia mamy do czynienia z infekcją, w alergicznym zapaleniu dochodzi do reakcji organizmu na alergen. W wyniku kontaktu z substancjami, na które pacjent jest uczulony, stopniowo rozwija się stan zapalny spojówek.

Warto podkreślić, że alergiczne zapalenie spojówek zwykle nie jest objawem izolowanym. Występuje najczęściej z innymi objawami alergii, takimi jak alergiczny nieżyt nosa, czyli popularne kichanie, a także wodnisty katar. Zauważono również, że pacjenci cierpiący na atopowe zapalenie skóry są bardziej narażeni na wystąpienie alergicznego zapalenia spojówek.

Warto podkreślić, że alergiczne zapalenie spojówek zwykle nie jest objawem izolowanym. Występuje najczęściej z innymi objawami alergii, takimi jak alergiczny nieżyt nosa, czyli popularne kichanie, a także wodnisty katar. Zauważono również, że pacjenci cierpiący na atopowe zapalenie skóry są bardziej narażeni na wystąpienie alergicznego zapalenia spojówek.

• Sezonowe alergiczne zapalenie spojówek – związane z ekspozycją na pyłki roślin,
• Całoroczne alergiczne zapalenie spojówek – związane z obecnością takich alergenów jak kurz, roztocza, pleśń czy sierść zwierząt,
• Ostre alergiczne zapalenie spojówek – nagłe i intensywne objawy, zwykle po jednorazowej ekspozycji na silny alergen,
• Przetrwałe alergiczne zapalenie spojówek – przewlekła postać choroby, w której objawy trwają cały rok,
• Zawodowe alergiczne zapalenie spojówek – związane z narażeniem na substancje alergiczne w miejscu pracy (np. chemikalia).

Objawy alergicznego zapalenia spojówek

Objawy alergicznego zapalenia spojówek są charakterystyczne i zazwyczaj występują jednocześnie w obu oczach. Pacjenci mogą odczuwać różne stopnie nasilenia objawów, w zależności od stopnia uczulenia oraz długości kontaktu z alergenem. Pewne jest jedno: symptomów zapalenia spojówek nie da się przeoczyć. Należą do nich:

• Zaczerwienienie spojówek,
• Świąd i pieczenie oczu,
• Łzawienie po kontakcie alergenem,
• Przekrwienie spojówek,
• Obrzęk powiek,
• Światłowstręt,
• Podrażnienie spojówek lub uczucie ciała obcego w oku,
• W niektórych przypadkach może dojść także do podrażnienia i zaczerwienienia okolic nosa.

U osób cierpiących na atopowe zapalenie skóry mogą wystąpić także objawy takie, jak kontaktowe zapalenie skóry powiek, które powoduje dodatkowy dyskomfort. Należy podkreślić, że choć objawy te są uciążliwe, nie prowadzą zazwyczaj do trwałego uszkodzenia ważnych struktur oka (np. rogówki).

Kiedy występuje alergiczne zapalenie spojówek?

Alergiczne zapalenie spojówek może pojawić się w różnych okolicznościach, w zależności od rodzaju alergenu, na który reaguje organizm. U osób uczulonych na pyłki roślin objawy nasilają się w określonych porach roku – głównie wiosną i latem, gdy pylą trawy, drzewa i zboża. Mówimy wówczas o sezonowym alergicznym zapaleniu spojówek, które ma charakter okresowy.

Osoby uczulone na inne substancje, takie jak roztocza, sierść zwierząt czy pleśnie, mogą zauważyć objawy występujące przez cały rok. Taki stan nazywany jest całorocznym alergicznym zapaleniem spojówek. Z kolei ostre alergiczne zapalenie spojówek pojawia się po jednorazowym, intensywnym kontakcie z alergenem i ma krótkotrwały, ale gwałtowny przebieg.

Niektóre osoby mogą także doświadczać tzw. zawodowego alergicznego zapalenia spojówek, jeśli są narażone na alergeny w miejscu pracy, np. chemikalia, kurz czy inne substancje drażniące. Regularna ekspozycja na substancje uczulające prowadzi do objawów alergii w oczach.

Jak przebiega leczenie alergicznego zapalenia spojówek?

Leczenie alergicznego zapalenia spojówek bywa długą i skomplikowaną drogą. Warto skonsultować je z okulistą, który zarekomenduje najlepsze metody. Unikaj diagnozowania i stosowania jakichkolwiek leków na własną rękę.

Najważniejsze kroki w leczeniu alergii oczu to:

Unikanie alergenów

Najprostsze, a zarazem najtrudniejsze jest unikania kontaktu z alergenami. W przypadku sezonowego alergicznego zapalenia spojówek warto monitorować kalendarz pylenia i ograniczać przebywanie na zewnątrz w okresie największego stężenia pyłków. Masz alergię na kurz lub sierść? Zadbaj o porządek w domu.

Przemywanie oczu

Przemywanie oczu chłodną wodą lub solą fizjologiczną po powrocie do domu pomaga usunąć resztki alergenów z powierzchni spojówek.

Krople do oczu

Krople do oczu antyhistaminowe dostępne bez recepty mogą skutecznie łagodzić objawy takie jak świąd, zaczerwienienie i łzawienie oczu. Unikaj jednak kropli zawierających konserwanty, które mogą podrażniać Twoje oczy. Kiedy pacjent skarży się na bardzo silny obrzęk powiek, konieczne może być stosowanie sterydowych kropli do oczu; zawsze pod nadzorem okulisty.

Leki doustne

W razie występowania mocniejszych objawów lekarz może zalecić stosowanie doustnych leków przeciwhistaminowych, które łagodzą nie tylko objawy alergii oczu, ale także inne objawy, takie jak kichanie i katar. Takie preparaty zwykle wydawane są na receptę.

Odczulanie

W przypadku pacjentów cierpiących na przewlekłe i ciężkie formy alergii warto rozważyć immunoterapię. To długotrwała metoda polegająca na podawaniu coraz większych dawek alergenów, co z czasem zmniejsza odporność organizmu.

Kiedy udać się do lekarza?

Choć wiele przypadków alergicznego zapalenia spojówek można leczyć dostępnymi bez recepty preparatami, są sytuacje, w których wizyta u lekarza jest niezbędna. Niezwłocznie odwiedź swojego okulistę, jeśli:

• Objawy nie ustępują po kilku dniach samodzielnego leczenia,
• Występuje silny obrzęk powiek i trudności z otwieraniem oczu,
• Pojawiają się problemy z widzeniem, np. rozmycie obrazu,
• Objawom towarzyszy intensywny ból oczu.

Konsekwencje nieleczenia alergicznego zapalenia spojówek

Nieleczone alergiczne zapalenie spojówek może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych. Przede wszystkim, długotrwałe podrażnienie oczu może powodować trwałe uszkodzenia rogówki i spojówek, co z czasem może wpłynąć na ostrość widzenia. Nieleczone zapalenie może także przerodzić się w przewlekłą postać, co znacząco obniża komfort życia. Ważne zatem, aby nie lekceważyć objawów alergicznego zapalenia spojówek i w razie potrzeby skonsultować się z okulistą, który pomoże dopasować Ci właściwe metody leczenia.