Jęczmień na oku - jak powstaje i jak go wyleczyć?

Obudziłeś się z tkliwą, bolesną powieką, która zdaje się puchnąć? Bardzo możliwe, że masz do czynienia z jęczmieniem – niegroźną, lecz wywołującą dyskomfort dolegliwością okulistyczną, która dotyka bardzo wiele osób. Dziś tłumaczymy skąd bierze się jęczmień, jak leczyć go w domu oraz co zrobić, by uniknąć jego nawrotów w przyszłości.

Jęczmień na oku - czym jest jęczmień?

Jęczmień na oku to dolegliwość, która objawia się bolesnym obrzękiem powieki i zaczerwienieniem. Jest to infekcja bakteryjna, najczęściej wywołana przez gronkowca złocistego wnikającego do mieszka włosowego rzęs. Powoduje  to zaczopowanie gruczołów łojowych na powiece. Swoją nazwę zawdzięcza specyficznemu wyglądowi; krostka powstająca w przebiegu zakażenia przypomina ziarnko jęczmienia.

W zależności od miejsca wystąpienia wyróżniamy dwa rodzaje jęczmienia:

• Jęczmień zewnętrzny – rozwija się na zewnętrznej stronie powieki, w okolicy ujścia gruczołów łojowych Zeissa.
• Jęczmień wewnętrzny – powstaje na wewnętrznej stronie powieki, w wyniku zakażenia gruczołów Meiboma.

Jęczmienia na oku nie sposób przeoczyć – pierwszym objawem infekcji jest bolesność powieki. Następnie pojawia się obrzęk w postaci niewielkiej krostki oraz zaczerwienienie. W skrajnych przypadkach jęczmień na oku może powodować również problemy z widzeniem.

Choć jęczmień na oku może być bolesny i uciążliwy, zazwyczaj nie stanowi poważnego zagrożenia dla zdrowia, jeśli jest odpowiednio leczony. Warto poznać czynniki rozwoju tego kłopotu, domowe sposoby leczenia i zapobiegania.

Jak powstaje jęczmień na oku?

Przyczyny jęczmienia mogą być różne, ale najczęściej wiążą się z infekcją bakteryjną. Do czynników sprzyjających infekcji należą:

• Zakażenie gruczołów łojowych Zeissa i gruczołów Meiboma przez bakterie, zwłaszcza gronkowca złocistego,
• Przewlekłe zapalenie brzegów powiek,
• Trądzik różowaty i łojotokowe zapalenie skóry, które sprzyjają stanom zapalnym,
• Noszenie soczewek kontaktowych bez zachowywania odpowiedniej higieny,
• Otarcia i urazy powieki,
• Obniżona odporność organizmu.

W wyniku infekcji dochodzi do zatkania ujścia gruczołów łojowych, co prowadzi do nagromadzenia wydzieliny i powstania bolesnego guzka. Należy pamiętać, że krostki towarzyszącej jęczmieniowi pod żadnym pozorem nie wolno wyciskać lub rozdrapywać; może to doprowadzić do pogłębienia problemu, a nawet rozniesienia infekcji na inne części oka!

Domowe sposoby na jęczmień na oku

Jęczmień na oku zwykle mija samoistnie w ciągu kilku dni; jeśli dolegliwości nie są bardzo dokuczliwe, wystarczy więc zwyczajnie przeczekać. Leczenie jęczmienia w warunkach domowych polega przede wszystkim na łagodzeniu objawów. Warto wówczas stosować:

• Ciepłe okłady – kilka razy dziennie przez 10-15 minut, co pomaga odblokować ujścia gruczołów.
• Delikatny masaż powieki – wspomaga odpływ wydzieliny. Masaż należy poprzedzić dokładnym umyciem rąk,
• Unikanie makijażu i soczewek kontaktowych do czasu wyleczenia,
• Odpowiednie oczyszczanie brzegów powiek – najlepiej sprawdzą się specjalne chusteczki, które można zakupić w aptece.

Być może spotkałeś się ze starym sposobem leczenia jęczmienia, który polega na pocieraniu go złotą biżuterią. Choć wiele osób potwierdza skuteczność tej metody, nie ma dowodów na to, że złoto ma wpływ na przyspieszenie walki z jęczmieniem. Większą rolę odgrywa tutaj ciepło emitowane podczas pocierania zmiany. Jeśli jednak zdecydujesz się wypróbować sposób naszych babć, pamiętaj, by przed sięgnięciem po złoty pierścionek czy kolczyk dokładnie umyć go i zdezynfekować.

Kiedy udać się do lekarza z jęczmieniem?

Choć jak wspomnieliśmy, jęczmień na oku zazwyczaj znika samoistnie, w niektórych przypadkach konieczna jest konsultacja z lekarzem. Należy niezwłocznie udać się do specjalisty, jeśli:

• Jęczmień utrzymuje się dłużej niż 10 dni,
• Obrzęk powieki jest bardzo duży i towarzyszą mu zaburzenia widzenia,
• Pojawia się powiększenie węzłów chłonnych,
• Występuje nawracające zapalenie brzegów powiek.

W takich sytuacjach okulista może przepisać antybiotyk w maści lub kroplach. W najtrudniejszych przypadkach konieczne może być nacięcie jęczmienia celem wydobycia treści ropnej.

Konsekwencje nieleczenia jęczmienia

Nieleczony jęczmień może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych, takich jak:

• Przewlekłe zapalenie brzegów powiek,
• Gradówka,
• W skrajnych przypadkach: zakażenie ogólnoustrojowe.

Jak zapobiegać rozwojowi jęczmienia?

Aby uniknąć jęczmienia, warto dbać o codzienną higienę oczu, unikać dotykania powiek brudnymi rękami oraz stosować odpowiednie oczyszczanie brzegów powiek. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby noszące soczewki kontaktowe. Panie wykonujące makijaż powinny pamiętać o codziennym demakijażu z wykorzystaniem delikatnych, przeznaczonych do tego kosmetyków.

Warto również podkreślić, że na rozwój jęczmienia szczególnie narażeni są najmłodsi. Dzieci często dotykają okolic oczu nieumytymi dłońmi, dlatego warto uczulić pociechę na to, by dbała o czystość rąk, zwłaszcza po powrocie do domu z podwórka lub szkoły.

Jęczmień na oku - podsumowanie

Jęczmień na oku to uciążliwa, ale niegroźna infekcja, która może ustąpić samoistnie lub wymagać wsparcia okulistycznego. Ważne jest szybkie rozpoznanie objawów jęczmienia i stosowanie odpowiednich metod łagodzenia dolegliwości. Pamiętaj, że zachowanie higieny oczu oraz powiek pomaga skutecznie zapobiegać powstawaniu jęczmienia. Jeśli niepokoi Cię wygląd Twojej powieki, zawsze warto skonsultować się ze specjalistą – w salonach sieci Okularium skorzystasz ze wsparcia lekarzy, którzy zbadają Twoje oczy i pomogą im w powrocie do zdrowia.